Perspectiefnota 2026-2029
Algemene beschouwingen PPN 2025
Bijna vier jaar geleden zijn we als ChristenUnie de verkiezingen ingegaan met de slogan:
Als je gelooft in Dalfsen. Een simpele zin met een dubbele boodschap.
De afgelopen jaren hebben we dit concreet gemaakt in drie uitgangspunten:
- Samen verantwoordelijk
- Iedereen telt mee
- Zorg voor de schepping.
Deze drie punten kwamen steeds terug in onze bijdragen. Soms net iets anders geformuleerd, afhankelijk van de actualiteit. Ook nu weer leggen we de voorstellen in deze PPN langs deze lat.
Vorige jaren hebben we gesproken over ‘het dak repareren als de zon schijnt’ en we zijn blij dat er veel zon was en er ook veel gerepareerd kon worden: meer betaalbare woningen, veel inzet op armoedebestrijding, aandacht voor biodiversiteit en onze goede voorzieningen werden in stand gehouden.
Tegelijk ging het al vaak over het ravijnjaar 2026, het wierp zijn schaduw ver vooruit. Terecht dat college en organisatie al hebben nagedacht over wat dan te doen. Dat het nu allemaal lijkt mee te vallen doet daar niets aan af. Dat resulteerde in deze PPN met bijlagen: een heldere en leesbaar document met duidelijke scenario’s. Dank aan ieder die daar een bijdrage aan heeft geleverd.
Hoe wegen wij als ChristenUnie al deze ontwikkelingen? Daarbij vinden we het belangrijk om breed en ver te kijken, verder dan hier en nu. Een paar dingen vallen dan op.
1. Het gaat best wel goed met ons. Het is goed leven, wonen en werken in Dalfsen. We doen het nog steeds goed in allerlei lijstjes. Men woont hier graag en we zien dat jongelui graag terugkomen om hier met hun gezin te wonen, temidden van rust en ruimte en dicht bij alle voorzieningen. Daarom tellen we onze zegeningen en we danken iedereen die hieraan heeft bijgedragen, in en buiten dit huis.
2. Helaas gaat het niet met iedereen goed. Voor veel van onze inwoners is het best pittig omdat ze in armoede leven, te maken hebben met beperkingen, graag zouden meedoen maar dat zonder hulp niet kunnen. Hen willen we niet vergeten maar juist meenemen. Daarom noemde ik net de reparaties aan het dak: vooral om er daarmee te zijn voor hen die meer zorg/aandacht nodig hebben.
3. Er komen mindere jaren, dat is niet anders. Er komen andere vraagstukken die andere keuzes vragen. De dreigende geopolitieke situatie vraagt om alertheid en weerbaarheid. Zoals Mirjam Bikker laatst zei: Misschien moeten we voor onze veiligheid een stukje van onze welvaart inleveren. Die veiligheid lees ik heel breed: veiligheid als geen oorlog, maar ook als een veilig bestaan. Dan gaat het om eerlijk voedsel, verantwoord gebruik van water, aandacht voor de gevolgen van klimaatverandering en het verantwoord huisvesten van vluchtelingen. Een beetje delen van onze welvaart levert zoveel op! Welvaart staat niet gelijk aan welzijn. Welzijn is veel breder. Soms wordt als er gepleit wordt voor minder groei het schrikbeeld genoemd dat we dan teruggaan naar de jaren 80. Toen hadden we minder geld, gingen niet drie x per jaar op vakantie, hadden geen twee auto’s voor de deur. Maar was er minder welzijn? Ik denk het niet.
4. Vierde punt: ja, er komen financieel onzeker tijden aan en daar moeten we ons op voorbereiden. En dat kunnen we ook. Juist omdat we het goed voor elkaar hebben in Dalfsen. En als we dan iets moeten doen, dan hebben we een volgorde en die wordt bepaald door onze basis: iedereen telt mee, zorg voor de schepping en samen verantwoordelijk.
Concreet betekent dit voor de ChristenUnie:
We houden zoveel mogelijk onze voorzieningen op peil waarbij zorg voor de zwaksten zo lang mogelijk wordt ontzien en we blijven inwoners ondersteunen om mee te doen, preventie voorop.
We blijven zuinig op ons landschap, onze natuur. Niet al onze groene ruimte volbouwen, zuinig zijn met water, stimuleren van fiets en OV. Niet gaan voor korte termijn opbrengsten maar voor lange termijn landschapsbeheer.
We gaan er samen voor, waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
De gemeente heeft op dit moment, dankzij voorzichtig beleid, best sterke schouders. We hebben behoorlijke spaarpotten en wij pleiten ervoor om die waar nodig in te zetten.
Voor de PPN en de bezuinigingsgidsen die nu voor ons liggen betekent dit:
- We steunen het beleid om voor nu te kijken naar een sluitende begroting voor 2026/2027 en voor de verdere jaren eerst af te wachten.
- De maatregelen gericht op interne kostenbeheersing steunen we, maar we vragen ons wel af tot hoever dat kan gaan. Afgelopen jaren bleef beleid soms liggen omdat er niet voldoende personeel was. Dat kan veel druk op medewerkers leggen en het ziekteverzuim verhogen. Belangrijk om in een dergelijk traject goed voor de medewerkers te blijven zorgen.
- We steunen de voorgestelde financieel technische maatregelen.
- We gaan ervan uit dat met de beleidsmaatregelen uit de categorie 1 en 2 de begrotingen voor 2026/2027 sluiten zullen zijn. En dat beleidsmaatregelen 3 en 4 niet nodig zullen zijn.
We willen daarvoor al wel een richting meegeven:
- We zijn nu nog niet bereid om lasten verzwarende maatregelen te nemen zoals verhoging van leges of belastingen. Goed om dit achter de hand te houden voor als het echt nodig is.
- Wat betreft het bestrijden van de eikenprocessierups vinden we het, mede gelet op de biodiversiteit prima om te stoppen met preventief bestrijden, maar dat vraagt wel om extra inzet bij het bestrijden van de overlast. Er zijn signalen dat de overlast dit jaar weer zal toenemen.
- We hebben zorgen als het gaat om de lokale hervormingsagenda. Nu al zoveel minder uitgaven inboeken terwijl alles nog moet worden uitgewerkt vinden we wel wat voorbarig. We hebben gezien dat er voor het eerste jaar rekening is gehouden met extra budget is om die omslag te maken, dat is verstandig, maar dan nog vinden we dit een forse bezuiniging.
Het college noemt dit zelf een ambitieloze PPN en gelet op de onzekere financiële vooruitzichten kunnen we dat wel begrijpen. Tegelijk hebben we als ChristenUnie zeker wel ambities, ook voor de komende jaren. We vinden het nog steeds heel jammer dat er geen gemeentelijk energiebedrijf is, hoe worden we daar weer koploper? Ook onze zonneparkeerplaatsen zijn er nog steeds niet. We blijven ambitieus als het gaat om hoger bouwen en het toewerken naar geclusterd of ondergronds parkeren. We misen nog een permanente opvanglocatie voor Oekraïners. En ook als het gaat om inwonerparticipatie, een generatietoets of een burgerberaad hebben we onze ambities.
En daar zullen we ook het komende jaar aandacht voor blijven vragen.
Voorzitter, we geloven in Dalfsen. We hebben aangegeven hoe we de voorgestelde bezuinigingsvoorstellen beoordelen en we hebben onze piketpaaltjes erbij gezet. Samen te vatten in zorg voor elkaar, voor de schepping en eerlijk bestuur.
Als fractie van de ChristenUnie vertrouwen we bij al ons werk, ook dat hier in de raad op onze Schepper. Zijn wijsheid wensen wij onszelf en u allen toe.
Fractie ChristenUnie
Dick van Gelder, Dick Homans en Rietje Lassche
